In de vroege ochtend van 22 september 1842 voelde Abraham Lincoln zich zwaarmoedig. In Altoin, gelegen in de staat Illinois, bereidde hij zich voor op een gevecht die hem misschien het leven zou kosten. Het nog maar 33-jarige lid van het Huis van Afgevaardigden was uitgedaagd voor een duel door staatsaccountant James Shields. Lincoln mocht zelf een wapen uitkiezen. Wat hij in zijn koffer meenam? Een zwaard.
Duelleren in het Amerika van de negentiende eeuw
In het 19e-eeuwse Amerika was duelleren de normaalste zaak van de wereld. In 1804 had een grimmig duel nog het leven gekost aan de vooraanstaande federalist Alexander Hamilton, die werd neergeschoten door vice-president Aaron Burr. Veertig jaar later was de talentvolle politicus Abraham Lincoln aan de beurt. In Alton zou hij de Mississippi rivier oversteken naar een klein eiland dat ironisch genoeg de naam ‘Bloody Island’ droeg. Daar zou hij met James Shields een sabelgevecht voeren.
Hoe de strijd Lincoln en Shields begon
De bittere strijd tussen Abraham Lincoln en James Shields begon met een openbaar debat over het bankwezen. Lincoln werkte in die tijd als advocaat en lid van de Illinois State Legislature. Zijn boomlange gestalte en formidabele retoriek deed veel tegenstanders sidderen. Als advocaat waren zijn pleidooien en slotargumenten nagenoeg perfect. In eerste instantie had ‘Abe’ een goede verstandhouding met James Shields. Ze hadden samen gediend in de politiek van Illinois, Lincoln sinds 1834 als Whig en Shields als Democraat sinds 1836.
Kritiek op de bank
Een debat bracht Lincoln in de problemen. In 1842 uitte hij kritiek op de bank en de weigering om eigen uitgegeven valuta te accepteren. De bank accepteerde alleen goud en zilver als betaling op schulden, waardoor veel boeren in Illinois plotseling waardeloos geld hadden.
Beledigingen aan het adres van James Shields
In een brief aan de krant Sangamo Journal leverde Abe stevig commentaar op de bank en de Democratische partij. Bovendien beledigde hij staatsaccountant James Shields door het volgende te schrijven:
Shields is a fool as well as a liar. With him truth is out of the question, and as for getting a good bright possible lie out of him, you might as well try to strike fire from a cake of tallow. I stick to it, its all an infernal whig lie.
Woedende reactie
James Shields kookte van woede door de brief van Lincoln. Hoe durfde hij hem zo door het slijk te halen! Op 17 september 1842 schreef hij een brief terug, die hij liet afleveren door zijn goede vriend John D. Whiteside:
I have been the object of slander, vituperation and personal abuse… I will not take the trouble of enquiring into the reason of all this, but I will take the liberty of requiring full, positive and absolute retraction of all offensive allusions used by you in these communications, in relation to my private character and standing as a man, as an apology for the insults conveyed in them. This may prevent consequences…
Duel
Shields eiste dat het stuk van Lincoln werd teruggetrokken, maar dit gebeurde niet. Sterker nog, Lincoln stuurde een brief terug met het verzoek of Shields zijn brief op een ‘nette’ manier zou kunnen herschrijven. Dit was natuurlijk tegen het zere been van de staatsaccountant. Prompt daagde hij Lincoln uit tot het duel.
Zwaarden
Lincoln mocht zelf een wapen kiezen en besloot voor zwaarden te gaan. Hij vreesde Shields hem waarschijnlijk meteen zou doden met een pistool. Bovendien was de politicus maar liefst 1.93 meter, waardoor hij hoog boven de 1.75 meter James Shields uittorende. Zijn lengte, bereik en kracht gaven Lincoln zeker een voordeel in een sabelduel. ‘Honest Abe’ was van plan om zijn tegenstander te ontwapenen in plaats van te doden.
Zwaardgevecht
Op 22 september was het zover: de twee mannen stonden oog in oog op Bloody Island. Klaar voor de strijd van hun leven. Beiden kregen zwaarden terwijl een houten plank ervoor zorgde dat ze niet naar elkaar toe konden lopen. In plaats van met zijn zwaard te zwaaien naar Shields, sloeg Lincoln met een harde klap een tak van een boom. Shields schrok en besefte dat hij nooit kon winnen van de boomlange Abe. Omstanders vroegen om een wapenstilstand, wat ook gebeurde.
Amerikaanse burgeroorlog
De vraag is natuurlijk: Wat als Abraham Lincoln was gedood tijdens een zwaardgevecht in september 1842? Dan was de geschiedenis heel anders verlopen. Twee decennia na het duel brak de Amerikaanse Burgeroorlog uit. Bijzonder genoeg bracht deze oorlog de mannen samen. Lincoln was inmiddels president en Shields brigadegeneraal in het leger van de Potomac.
Strijdbijl begraven
In maart 1862 droegen de troepen van Shields bij aan enige nederlaag van de Zuidelijke generaal Stonewall Jackson bij de Slag om Kernstown. Shields raakte hij ernstig gewond tijdens de strijd, maar overleefde. De president nomineerde hem voor promotie tot generaal-majoor en begroef daarmee op symbolische wijze de strijdbijl.
Nooit meer over gesproken
Lincoln vond het overigens vreselijk om over het duel te praten. Eens vroeg een officier in het Oval Office of het waar was dat de president ooit had deelgenomen aan een duel. “Ik ontken het niet, maar als je mijn vriendschap wenst, zal je het nooit meer zeggen”, antwoordde Lincoln.
Bronnen
- Louis Fargo. Civil War Times Magazine, februari 2002. ‘Abraham Lincoln prepares to fight a saber duel’.
- ‘Lincoln – What Sparked Lincoln’s Duel and His Unusual Fight Terms’
Afbeeldingen
- Wikimedia Commons.
