Bizarre fotografie trends uit de geschiedenis

In 1826 stond uitvinder Joseph Nicéphore Niépce in zijn werkkamer in Chalons-sur-Saône. Vanuit het venster gebruikte hij een zogeheten camera obscura om de gebouwen en daken buiten vast te leggen. De belichtingstijd nam maar liefst acht uur in beslag. Het proces leidde tot de allereerste nog bestaande foto. In de jaren daarna nam de populariteit van fotografie sterk toe. Er ontstonden een aantal fotografie trends die we op zijn minst bijzonder kunnen noemen…

Het tijdperk van de fotografie begint

De uitvinding van Niépce luidde het begin in van een nieuw tijdperk. In een paar decennia tijd boekte de wereld van de fotografie veel vooruitgang. Foto’s werden helderder, en daarmee kon het leven in het Victoriaanse tijdperk worden vastgelegd. De lange belichtingstijden waren nog wel een issue. Dit weerhield mensen er echter niet van om zichzelf en anderen vast te laten leggen.

Post-mortem fotografie

Sommige mensen hadden nogal morbide redenen om foto’s te maken. Zo waren port-mortem kinderportretten een lugubere trend in de negentiende eeuw. Het was een tijd waarin de dood telkens op de loer lag. In Amerika eiste de Burgeroorlog veel slachtoffers en van de kinderen onder de vijf jaar overleed ruim veertig procent. In een rouwperiode zochten mensen troost in fotografie. Overleden kinderen werden op de gevoelige plaat vastgelegd omdat het de enige vorm van herinnering was.

Manier om overleden dierbaren te gedenken

Terwijl rijken zich lieten vereeuwigen op olieverfschilderijen, werden foto’s voor de gewone bevolking een betaalbare manier om overleden dierbaren te gedenken. Vader, moeder, broer en zus lieten zich fotograferen met hun overleden familielid. Kinderen werden soms gefotografeerd met de ogen dicht zodat het leek alsof ze sliepen. Op andere portretten zijn hun ogen open of poseren ze zelfs in ‘actie’. Weer andere fotografen schilderden later de pupillen op de oogleden. Bedenk dat de technologie om dagelijks foto’s te maken van kind(eren) nog niet bestond. Deze post-mortem foto’s waren vaak de enige herinnering aan hoe iemand eruit zag.

Spookfotografie

De wereld van de fotografie had ook een duistere kant. Oplichters en zwendelaars werden actief en maakten misbruik van de goedgelovigheid van mensen. Zo verkocht fotograaf William Mumbler foto’s van ‘overleden familieleden’. Zijn vrouw was een ‘medium’ en het koppel hielp mensen bij hun rouwverwerking. Waarschijnlijk gebruikte Mumbler een combinatie van schilderen en dubbele belichting om de ‘geesten’ van overleden dierbaren op foto’s vast te leggen. Hij fotografeerde zelfs Mary Todd Lincoln, de weduwe van president Lincoln. Mensen hadden destijds nog weinig kennis van fototechnieken. Zodoende vormden ze een gemakkelijke prooi voor deze vorm van oplichting.

Verborgen moeder fotografie

De lange belichtingstijd van de negentiende-eeuwse camera’s maakte het lastig om mensen stil te laten zitten. Kleine kinderen hadden er uiteraard helemaal geen geduld voor. Om ze toch mooi op de foto te krijgen werd mama ingeschakeld. Met een speeltje of babypraatjes lukte het meestal wel. Hoewel de moeders hun baby op schoot hadden, zijn ze op de foto’s niet te zien. Ze moesten zich namelijk ‘verstoppen’ of ‘vermommen’.

Andere theorieën die deze bizarre fotografie trend verklaren

Er was nog een andere reden om een ‘verborgen moeder’ in te schakelen. Mogelijk begon deze trend omdat ouders een ‘intieme band tussen het kind en de kijker’ wilden scheppen. De moeder moest daarom buiten beeld blijven. Een laatste theorie is dat het fotograferen van een geliefde in het Victoriaanse tijdperk nog een zeldzaamheid was. Ouders wilden alleen een portret van hun kind(eren), die ze vervolgens naar familieleden stuurden.