Eindelijk erkenning voor vrouwelijke pilote Elizabeth L. Gardner

Sommige helden en organisaties uit de Tweede Wereldoorlog verdienen meer erkenning. Neem nu de Women Airforce Service Pilots (WASP). Deze organisatie van getrainde vrouwelijke burgerpiloten testte vliegtuigen, veerboten en andere piloten. Op die manier bereidden ze mannelijke piloten voor op gevechtssituaties in de oorlog. Een van de meest legendarische WASP piloten was Elizabeth L. Gardner. Wie was zij?

Een van de eerste vrouwelijke militaire piloten

Elizabeth L. Gardner schreef geschiedenis als een van de eerste Amerikaanse vrouwelijke militaire piloten. Ze kwam in 1921 ter wereld in Rockford (Illinois) en was voor de oorlog moeder en huisvrouw. Begin jaren veertig kreeg Libby een uitgebreide training om bommenwerpers te besturen. Ze bleek goed in haar vak. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bestuurde ze bestuurde de B-26 Marauder medium bommenwerper. Gardner herinnerde zich later over deze tijd (vertaald):

Ik werd opgeroepen om dienst te nemen toen de oorlog begon om te leren hoe vliegtuigen te testen, piloten te instrueren, doelen te slepen die gebruikt werden voor de oefening van luchtafweergeschut en om vliegtuigen te assembleren. Toen ik voor het eerst begon te leren was ik gretig en nerveus en had ik ook twee dagen training onder luitenant-kolonel Paul Tibbets die later het bevel voerde over de B-29 die de eerste atoombom op Hiroshima liet vallen.

Wat deed de WASP?

De WASP was een onderdeel van de US Army Air Forces. In de loop van de operatie had elk lid een mannelijke piloot bevrijd voor militaire gevechten of andere taken. De vrouwelijke piloten vlogen meer dan honderd miljoen kilometer in elk type militair vliegtuig. Ze sleepten doelen voor live luchtafweergeschuttraining en vervoerden vracht. Achtendertig WASP-leden overleefden de oorlog helaas niet. Een van de vrouwen, Gertrude Tompkins, verdween in 1944 op een veerbootmissie. Haar lot is tot op de dag van vandaag onbekend.

Eindelijk erkenning voor WASP pilotes

Het duurde lang voordat de pilotes van de WASP eindelijk erkenning kregen voor hun diensten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Na jaren van lobbyen kregen ze pas in november 1977 de status van veteraan en het duurde tot 2009 voordat deze heldinnen de Congressional Gold Medal ontvingen.

Na de oorlog

Op 20 december 1944 hield de WASP op te bestaan. Elizabeth ‘Libby’ Gardner keerde terug naar de particuliere sector. Na de Tweede Wereldoorlog werkte ze als commercieel piloot en vloog ze voor de Piper Aircraft Corporation in Pennsylvania. In die hoedanigheid raakte ze onder andere betrokken bij public relations. Daarnaast gebruikte ze haar vaardigheden als piloot om klanten van Piper te vervoeren en schreef ze alle toespraken van de Amerikaanse vliegtuigfabrikant en zakenman William T. Piper.

Gevaarlijke tests met parachutes

Gardner werkte na de oorlog als testpiloot. Een gevaarlijke situatie deed ze voor toen ze twee tests uitvoerde met een vliegtuigparachute voor General Textile Mills. De parachute moest veilig landen, maar beide keren raakte de parachute verstrekt in het testvliegtuig. Tijdens het tweede incident ging nam het vliegtuig een duik naar beneden door een blokkade. Gardner wist te ontsnappen uit de cockpit, maar was slechts 500 150 meter verwijderd van de grond toen haar eigen parachute openging.

Muurschildering

Elizabeth L. Gardner leidde een lang en mooi leven. Ze stierf in New York op 22 december 2011. In 2019 hield de binnenstad van Rockford, Illinois een festival in de binnenstad. Kunstenaars Atalie Gagnet en Jenny Roesel maakten een prachtige muurschildering van Gardner in haar tijd bij de WASP. De schildering is gebaseerd op een legendarische foto van de pilote waarop ze vol trots de camera in kijkt.